Ðây là chương trình Anh ngữ Sinh động bài 282. Phạm Văn xin kính chào quí vị thính giả.

Trước hết, ta tập đặt câu bằng vài chữ đã học trong bài trước.

Ðó là những cặp chữ another/other/the other và the others và phân biệt một determiner (xác định từ) với một pronoun (đại danh từ).

Sau đó ta học về cách dùng của lay và lie và cách phân biệt hai động từ này mà cả học sinh hay sinh viên Mỹ cũng thường nhầm lẫn.


A. Phần ôn của bài học:
phân biệt cách dùng những từ another, other, the other, others và the others đã học trong bài 281.

1. Another: Anh ta có một chiếc xe hơi rồi, nhưng anh lại mua một xe hơi nữa. He has a car, but he decided to buy  another (car).

Trong câu trên, nếu dùng another car thì another đứng làm determiner (xác định từ), còn nếu dùng another để khỏi lập lại chữ car thì chữ another là một pronoun.

Bánh này ngon quá, cho tôi xin thêm một khoanh nữa được không?
This cake is delicious. Could I have another slice?

She was a wonderful teacher. It would be hard to find another like her. Trong câu trên, another là loại tiếng gì trong văn phạm?—pronoun.
Nhưng khi một người phạm lỗi xin được tha thứ, người ấy nói, “Please give me another chance”= xin cho tôi một cơ hội nữa, thì chữ another là loại tiếng gì trong văn phạm, determiner hay pronoun? –Determiner.

2. Hãy nói bằng tiếng Anh:

Quí vị còn có câu hỏi nào nữa không? => Are there any other questions?  Có người muốn nói chuyện với bạn, nhưng bạn đang bận, bạn nói “Ðể lúc khác nói chuyện nhé”, bạn nói tiếng Anh thế nào? --I’m busy right now. Could we talk some other time?

3. Bạn vào tiệm áo thử chiếc áo vét jacket nhưng thấy cái áo chật quá. Bạn hỏi trong kho còn những chiếc nào không? Bạn nói tiếng Anh thế nào? I’ve tried on this jacket, but it’s too small for me. Have you got any others in the back?

Hãy nói bằng tiếng Anh: Tiệm này nấu món ra-gu bò kho ngon lắm, nhưng món này hai ngày mới nấu một lần.  This shop has the delicious beef stew, but it only offers this dish  every other day.

B. Hai chữ dễ dùng nhầm: lay và lie

Lay và lie: Cả hai là irregular verbs. To lay/ laid/laid và to lie/lay/ lain.
Nếu to lie là regular verb thì nghĩa là nói dối.

Sở dĩ học sinh hay nhầm vì hình thức chưa chia lay của to lay/ laid/ laid viết giống như hình thức preterite hay simple past của to lie là lay: lie/lay/ lain.

Phân biệt:

1. Nghĩa: to lay =đặt xuống. The babysitter laid the baby down the crib=người coi trẻ đặt nhẹ em bé xuống nôi.
Please lay the chair on the floor. Xin đặt ghế xuống sàn nhà. He laid the gloves on the table.=anh ta để đôi bao tay trên bàn (laid is past tense of lay)
- Lay còn có nghĩa là đẻ trứng.  Some hens lay eggs every day. Có một số gà mái mỗi ngày đẻ một trứng.
- Lay a finger on someone (đụng tới). Don’t you lay a finger on my child! Này ông đừng có động đến con tôi nhé!
- Just lay the newspaper on the table=cứ để tờ báo lên bàn.
- Lay one’s hands on (get, find)=As a child, I read every book I could lay my hands on=khi còn nhỏ tôi đọc bất cứ cuốn sách nào tôi kiếm được. (Could lay: động từ to lay dùng ở thể chưa chia không có to vì đứng sau could)

Vài nghĩa thường gặp của lay: Lay-away plan.= trả góp. She could not afford to pay for the coat all at once, so she used the lay-away plan. Bà không đủ tiền trả cái áo choàng ngay một lần nên bà dùng cách trả góp mỗi lần một ít. To lay away=save.

Lay off=sa thải nhân viên. The company lost the contract, so it is laying off hundreds of its employees.=Công ty mất hợp đồng nên sa thải hàng trăm nhân viên của hãng.

Lê Lai was willing to lay down his life for his master.=Lê Lai liều mình cứu chúa.
The general ordered his troops to lay down their arms, then shot himself in the head.=vị tướng ra lệnh cho quân của ông bỏ súng qui hàng, rồi chĩa súng bắn vào đầu tự tử.

2. To lie (nói dối)--To lie/lay/lain (nằm)
Ðộng từ to lie có 2 nghĩa khác nhau. Nếu là động từ có qui tắc to lie nghĩa là nói dối. Are you lying to me? Anh nói dối tôi phải không?
To tell a white lie=nói dối chơi để khỏi mất lòng (như viện cớ bị cảm để khỏi phải nhận lời dự tiệc).
Don’t believe a word he says: He lies though his teeth: Ðừng tin lời anh ta nói: anh ta nói dối một cách trơ tráo, nói dối như cuội. He’s lying all the times. I don’t trust him. He has lied to me. He’s a liar (kẻ nói dối).

3. To lie: bất qui tắc/lay/lain

- Nằm dài: How did you spend your holiday? We lay on the beach all day=Bạn hưởng ngày nghỉ lễ cách nào? Chúng tôi nằm dài trên bãi biển suốt ngày.

- Lie ahead: It’s clear to us that many difficult tasks lie ahead.=Chúng ta thấy rõ rằng là còn nhiều công tác khó khăn trước mắt.
– Lie low: ẩn mặt, tránh mặt. The politician decided to lie low until the controversy passes. Nhà chính trị quyết định tránh ra mặt, không lộ diện chờ cho vấn đề đang tranh cãi qua đi.
- Lie at the heart of. = là gốc của. Some people think oil lies at the heart of the dispute.= có người cho rằng dầu hỏa là nguồn gốc của vụ tranh chấp.
- Lie in wait = rình. The lion lies in wait in the bush=con sư tử nằm rình trong bụi rậm.
- Lie = yên nghỉ (trên mộ chí). Here lies Thomas Jefferson, author of the Declaration of Independence.= Ðây là nơi yên nghỉ của Thomas Jefferson, tác giả bản Tuyên Ngôn Ðộc Lập.
(Tục ngữ) You’ve made your bed and you have to lie in it (Nghĩa đen: bạn đã dọn giường của mình rồi thì phải nằm trên giường đó; nghĩa bóng: Bạn phải chấp nhận hậu quả xấu của hành vi của mình.

Phân biệt:

1. To lay (đặt xuống, để xuống, sửa soạn) là một transitive verb, theo sau bởi một túc từ trực tiếp direct object: The baby sitter laid the baby on the crib (=to put, to place to prepare). Người coi trẻ đặt nhẹ em bé trên nôi. He laid the newspaper on the table.=anh ta để tờ báo trên bàn.
The table was laid for four (bàn được sửa soạn cho 4 người ăn.

2.  Còn to lie (nằm) là một intransitive verb (động từ không thể có direct object) (=to recline) nguyên thể chưa chia là to lie, past tense là lay, past participle là lain, present participle là lying. I often lie down after lunch = sau bữa ăn trưa tôi thường nằm. When I lie down, I feel asleep.=khi nằm tôi thường buồn ngủ (present tense, thói quen ở hiện tại). When I lay down, I fell asleep (past tense, thói quen quá khứ.) I was lying in bed (not laying) when he called. = tôi đang nằm nghỉ thì anh ta gọi điện thoại. The dust has lain there for weeks. Bụi bám đầy ở đó hàng mấy tuần (lain: past participle của lie).

Nhận xét: Lie at anchor = tàu bỏ neo. The ship lay at anchor overnight, waiting for the tide.=tàu bỏ neo qua đêm, chờ thuỷ triều lên (lay: past tense of lie.)
Where’s my book? Cuốn sách của tôi đâu?
I laid it on your desk. = tôi để nó trên bàn giấy của ông  (laid: past tense of to lay).

link download Anh Ngữ sinh động bài 282.-Dynamic English bài 282